Afrika menekşesi toprağı; sulama, ortam ve saksıya bağlı olarak değişkenlik gösterir. Yetiştirme ortamları bir birinden farklı olduğundan herkesin kendine göre bir sır tarifi vardır. Sizin için en iyi tarifi bulmak, çeşitli denemeler ve bazı püf noktaları bilerek mümkün olacaktır. Ben afrika menekşesi yetiştiremiyorum, menekşe bana gelmez gibi bir çok yakınmaları duymuşsunuzdur. Aslında menekşe yetiştiremiyorum diye bir şey söz konusu bile olamaz ister hiç güneş görmeyen bir ofiste olun, ister çölde olun dünyanın her yerinde, her ortamda afrika menekşesi yetiştirebilirsiniz. Eğer bir menekşe ölüyorsa bunun muhtemel nedeninin yanlış sulamadan kaynaklandığını sulama konusunda anlatmıştık. Burada ise sulamayla iç içe olan ve sulama kaynaklı problemleri tetikleyen toprak konusunu açıklamaya çalışacağız. Eğer toprak, sulama yöntemi ve ortam arasındaki bağı iyi kurarsak hiç bir sorun olmadan çok uzun yıllar afrika menekşesi yetiştirebiliriz.

Dengeli bakım koşullarında afrika menekşesi

Öncelikle menekşe topraktan ne ister onu açıklamaya çalışalım

Afrika menekşeleri nemli toprağı sever.
Bu nedenle hazırlanan saksı harcında kullanılan malzemelerin nem tutma özelliği olmalıdır.

Afrika Menekşelerinin kökleri hassastır.
Bu nedenle toprak karışımı, köklerin kolayca gelişebilmesi için hafif olmalıdır.

Afrika Menekşeleri aşırı nemli ortamı sevmez.
Bu nedenle saksı karışımı geçirgen olmalıdır. Fazla suyu atan veya suyu bünyesinde tutup yavaş yavaş bırakan malzemeler toprak karışımına eklenmelidir.

Tüm bitkiler gibi Afrika Menekşelerinin kökleri de oksijene ihtiyaç duyar.
Saksı harcı hava geçişine müsaade etmelidir.

Afrika menekşeleri hafif asidik ortam isterler.
Köklerin bazı besinleri alabilmesi için toprağın kimyasal özelliği önemlidir. Toprak hafif asidik olmalı asitlik derecesi pH la ifade edilen pH 5.8 - 6.5 arasında olmalıdır.

Bitkinin isteklerine bağlı olarak saksı harcımız da bazı niteliklere sahip olmalıdır.

  • Sulamalara ve zamana bağlı toprakta oturma yapmamalıdır. (Bugün hazırladığınız çok güzel bir saksı harcı 2-3 ay sonra sıkışıp bitkiyi boğabilir.)
  • Steril olmalı, hastalık barındırmamalıdır.
  • Saksı harcı sürekli nemli olacağından çürüme yaparak bozulmamalıdır.

Saksı harcında hangi malzemeler kullanılır?

Pomza: Beyaz renkli veya kahverengi-siyah renkli volkanik camsı bir taştır. Hafif, gözenekli ve kimyasal olarak bozulmayan bir yapısı vardır. Nem tutucu, hava sağlama ve kararlılık özelliklerinden faydalanılır.

Perlit: Beyaz renkli yine camsı bir kayaçtır. Çok küçük gözeneklere sahip, pomzadan biraz daha hafif, fiziksel ve kimyasal benzerlikleri aynıdır. Üretiminde ekstra enerji harcandığından pomzaya göre biraz daha pahalıdır.

Vermikülit: Isıtıldığında hacminin 15 katı kadar genişleyebilen camsı bir kayaçtır. İyi su tutma ve havalanma özelliği vardır.

Torf: Bitki artıklarının üst üste birikerek uzun yıllar süren bir süreç sonunda çürüyerek oluşturduğu organik bir maddedir. İthal torflar yerli torflara, kahverengi torflar siyah torflara göre daha performanslıdır bunu dikkate almanız önerilir.

Sphagnum yosunu: Bataklıklarda yetişen bir çeşit yosundur. Ağırlığının 20 katı kadar su tutabilir, sünger gibi hafif bir malzemedir. Bünyesindeki bazı bileşikler hastalıklara karşı bitkinin doğal direnç göstermesini sağlar. Pahalı ve ulaşılması zordur. Afrika menekşesi için birinci derecede önemlidir.

Odun kömürü: Odunun havasız ortamda yakılmasıyla oluşan organik bir materyaldir. Mangal kömürü(meşe odunu) olarak piyasada bolca bulabilirsiniz. Gözenekli yapısıyla su tutan, hafif, kimyasal yapısıyla kararlı ve mantari hastalıklara karşı etkili bir malzemedir.

Kompost: Bitki veya hayvan atıklarının yığınlar halinde biriktirilerek bakterilerce ayrıştırılması sonucu oluşan organik bir materyaldir. Daha çok gübre ihtiyacını organik yollarla karşılamak isteyenler için uygun bir malzemedir.

Yukarıda sayılan materyallere ek çok farklı tercihler yapılabilir. Benim yolumun üstünde pomza dağı olduğu ve dekoratif özelliğini sevdiğim için daha çok pomzayı tercih ediyorum. Sizde bölgenizdeki benzer olanakları araştırarak kendi karışımlarınızda kullanabilirsiniz.

Gördüğünüz gibi afrika menekşesi toprağı bahçeden alıp saksıya doldurduğunuz bir toprak değil. Bazı özellikleri taşımalıdır ki bitkiyle uyum sağlasın. Yukarıda anlatılanlar çok karışık gelebilir, konuyu detaylı aktarmama rağmen işi basitleştirmek adına dünya çapında yetiştiricilerin başarıyla kullandığı ve ülkemizde menekşe severlerce fikir alışverişiyle geliştirilen çeşitli toprak karışım reçeteleri vereceğim. Reçeteleri takip ederek kendi karışımlarınızı hazırlayabilir, küçük küçük değişiklikler yaparak kendi mükemmel saksı tarifinizi geliştirebilirsiniz.

İpucu 1: Perlit, pomza, vermikülit, odun kömürü ve kullanacağınız diğer malzemelerin tane boyutu yaklaşık 3-5 mm civarı olmalıdır.alert-info

İpucu 2: Başarı için genel kabul görmüş uygulama karışımlarda tane boyutu nemli bölgelere doğru büyürken, kurak iklimlere doğru küçülmelidir.alert-info

İpucu 3: Neden hazır menekşe toprağı önerilmiyor diye sorabilirsiniz. Ticari topraklar genel olarak üretiliyor her ortama uygun olmuyor. Malzeme sorunu çekerseniz hazır menekşe toprağı tercih edilebilir.alert-info

İpucu 4: Sphagnum moss ve torf sık sık karıştırılan materyallerdir. Her ikisi de bataklık kökenlidir ancak sphagnum moss bataklık üstlerinde, torf ise çökme sonucu bataklık diplerinde havasız ortamda oluşur. Sphagnum mossun bu özelliği bile kendisini çok üstün kılar. Hastalıklarla mücadelede doğal bileşenler içermesi oksijenli ortamda oluşmasından kaynaklanır. Klassman TS1 marka torf menekşeler için uygun ticari bir üründür. Dünyada en çok bu ürün tercih edilir. alert-info
Menekşe toprağı

Saksı harcı tarifleri

1- Klasik karışım: Bu karışım topraksız bir karışım. Fitilli sulamalar için AVSA ,nın önerisi. Dünyanın her yerinde iyi sonuçlar elde edilmiş
  • 1/3 ölçek perlit
  • 1/3 ölçek vermikülit
  • 1/3 ölçek sphagnum torfu
2- Standart karışım: Dünyada ve ülkemizde başarılı sonuçlar alınmış bir tarif.
  • 2 ölçü Sphagnum torfu
  • 2 ölçü perlit
  • 1 ölçü vermikulit
3- Fisher,in toprak formulü: Bu formül Kanada,da çok iyi çalışan, yarışmalarda derece yapan yetiştiricilerin kullandığı formül. AVCA resmi sitesinin önerisidir.
  • 2 litre sterilize humuslu toprak
  • 2 litre vermikülit
  • 2 litre perlit
  • 2 litre ince taneli odun kömürü
  • 8 litre sphagnum yosunu
  • 4 litre su
Kimyasallar:Karıştırılıp serpilecek
  • 250 ml kemik unu
  • 250 ml dolomit
  • 15 ml Fermate veya Ferbam (Mantar ilacı Captan,da olabilir)

11 Yorumlar

  1. Peki bu malzemeleri nereden bulacağız

    YanıtlaSil
  2. Merhaba sn. Gülşe hepsini topluca bulmak pek mümkün değil yapı marketlerden, akvaryumculardan bulunanları topluyorum, birde ithal torf alıyorum yerli torflar ne yazık ki aynı görevi görmüyor, odun kömürünü ise marketten alıp kendinizin parçalaması gerekiyor kırılmış vaziyette bulunmuyor. Kendi karışımlarımızı bu şekilde oluşturuyoruz.

    YanıtlaSil
  3. Merhaba bnde kendi evimde yetiştiriyorum afrika menekşesi bildiğin çiçekçiler de satılan Humus katkılı toprak almıştım bi sorun yaşamıyorum ama bu sizin tavsiyeniz olan odun kömürü kolay bulunabilir deneyeceğim bide sevgi ilgi daha ne olsun .

    YanıtlaSil
  4. Piyasada satılan çiçek toprakları genelde menekşe için uygun değil. Eğer ithal torf alırsanız daha iyi olduğunu göreceksiniz. Ben ziraat ürünleri satan iş yerlerinden açık alıyorum istediğim kadar tartıyorlar fiyatları da genelde hazır satılanla aynı veya daha uygun oluyor. Kg fiyatı 2tl hafif olduğu için litre olarak piyasada satılanlardan fazla oluyor. Ponza ve perlitte diğerlerine göre kolay bulunabilir ürünlerdir. Genelde hafriyat işi yapanlarda oluyor Ankara, Konya, Adana, Antalya gibi pek çok ilde rastladım. Ponza topraksız tarımda yıllardır kullanılıyor, artık harç malzemesi olarak da kullanılmaya başlanınca her ilde bulunabilir oldu.

    YanıtlaSil
  5. Birkaç sorum var.
    1.humus denilen şey leonordit mi ?
    2.Sphagnum yosunu karıştırınca bu yosun hep üstte kaldığı için tam hemojen karışım yapamadım.Sphagnum yosununu ıslatarak mı karıştırıcam.
    3.Kemik unu bulamadım.Nerden bulabilirim
    4.Mantar ilacını aralıklı verdiğim suyla versem daha etkili olmaz mı
    Teşekkürler

    YanıtlaSil
  6. 1- Leonardit içinde humus (hümik asit) bulunur. Leonardit içerikleri maden yatakları arasında farklılık gösterebilir.
    2- Shagnum yosunu ince taneli kırpılmış tütün gibi olmalı, karışımda şimdiye kadar önemli bir sorun yaşamadım ancak dediğiniz gibi iri taneli ve hafif olduğu için her karışımda üste çıkacaktır çok fazla önemli değil göz kararı karışımı yapabilirsiniz.
    3- Kemik unu nereden bulunur bilmiyorum aslında yem fabrikaları mezbahanelerden kemiği alıp un yapıyor ama piyasa şartlarında bulmak zor.
    4- Mantar ilacını başlangıçta vermemizin nedeni hastalık başlamadan durdurmak, ayrıca saksı değişiminde kökler hassas olduğu için bitkinin hastalığı kapma riski artıyor ilk safhayı atlattıktan sonra hastalıklarla kendisi mücadele edebiliyor bu nedenle başlangıçta vermekte fayda var.

    YanıtlaSil
  7. Merhaba bu son toprak karışımındaki humuslu toprağı kendimiz toplasak ağaç, çalı diplerinden uygun olur mu? fırında sterilize edebiliriz değil mi? ya da sphagnum torfu kullansak nasıl olur üçüncü karışım için soruyorum..

    YanıtlaSil
  8. Fisher,in toprak formülünün 1 maddesin de yer alan killi toprak veya organik toprak (humuslu toprak) olarak geçer. Eksik çeviri olmuş. Organik toprak olarak kastedilen ormanda yer alan üst organik katmanı kastedilmektedir. Sphangum yosunu yerine torf kullanmayın yoksa bu karışım çok ağırlaşır.Ayrica Torf kullanıldığında humusa ihtiyaciniz kalmaz. Torf belli bir oranda humus içerir.

    YanıtlaSil
  9. Öneri için teşekkür ederiz. Çeviri de yanlışlık yok ama ekleme yapabiliriz. Siyah renkli bahçe toprağı (Humuslu toprak) diyebiliriz.

    YanıtlaSil
  10. Mantar ilacı ölçü olarak nekadar kullanmalıyız

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Fisher için hesaplanmış olan ölçü 16,5 litre toprak için 15ml mantar ilacı yaklaşık 1 tatlı kaşığı(tepeleme 15ml dir) yapar. Mantar ilacının etken madde miktarı da önemlidir ama her şey yüzde yüz kesinlik içinde olmak zorunda değil.

      Sil

Yorum Gönder